بتن یکی از اساسی‌ترین مصالح در ساخت‌وساز مدرن است که استحکام، دوام و انعطاف‌پذیری بالایی دارد. پیشرفت‌های فناوری بتن منجر به توسعه انواع خاصی از بتن سازه‌ای شده است که هر یک برای برآورده کردن نیازهای مهندسی و زیست‌محیطی خاصی طراحی شده‌اند. این مقاله به بررسی انواع بتن سازه‌ای، تعاریف، ویژگی‌ها و کاربردهای آنها بر اساس جدیدترین یافته‌های علمی می‌پردازد.
1-بتن لاغر ( کم مایه ): بتن لاغر به بتن های رده c16 و پایین تر اطلاق می شود. بتن لاغر دارای محتوای سیمان کم‌تر نسبت به حجم سنگدانه‌ها است که آن را ضعیف‌تر اما اقتصادی‌تر می‌سازد. کاربردها( لایه‌های زیرین فونداسیون – زیرسازی جاده‌ها – سازه‌های موقتی)
2-بتن سبک: بتن سبک شامل سنگدانه‌های سبک مانند رس منبسط‌شده یا پرلیت است که چگالی آن بین ۳۰۰ تا ۱۸۵۰ کیلوگرم بر متر مکعب متغیر است. کاربردها( ساختمان‌های بلندمرتبه (کاهش بار مرده) – عایق‌های حرارتی و صوتی – المان‌های پیش‌ساخته – برای شیب بندی )
3-بتن با حباب هوا : بتن حباب‌دار دارای حباب‌های هوای میکروسکوپی است که مقاومت آن را در برابر یخ‌زدگی و ذوب شدن افزایش می‌دهد و کارایی آن را بهبود می‌بخشد. به منظور بهبود شرایط ساخت و اجرا ( بهبود کارائی )و مقاومت نهایی بتن( مقاومت در برابر یخبندان- مقاومت در برابر مواد یخ زدا- مقاومت در برابر سولفات ها و آب بندی بتن ) ، ساخت بتن با حباب هوا توصیه می شود. کاربردها ( سازه‌های مناطق سردسیر – سدها و پل‌ها – روسازی‌ها در مناطق یخبندان‌خیز)
4-بتن پیش ساخته : قطعات بتن پیش‌ساخته در محیط‌های کنترل‌شده ساخته و عمل‌آوری می‌شوند و سپس به محل نصب منتقل می‌شوند. کاربردها ( ساختمان‌های مدولار – اجزای پل‌ها – پانل‌ها و تیرهای پیش‌ساخته)
5-بتن معمولی : بتن معمولی، که به عنوان بتن با مقاومت عادی (NSC) نیز شناخته می‌شود، از سیمان، آب و سنگدانه (ماسه و شن) تشکیل شده است و مقاومت فشاری آن بین ۲۰ تا ۴۰ مگاپاسکال متغیر است.کاربردها:( ساختمان‌های مسکونی و تجاری – پیاده‌روها و روسازی‌ها – پل‌ها و تونل‌ها)
6-بتن سنگین : بتن سنگین دارای سنگدانه‌های متراکم مانند باریت یا مگنتیت است که چگالی آن را به بیش از ۳۲۰۰ کیلوگرم بر متر مکعب می‌رساند. کاربردها ( محافظت در برابر تشعشعات در نیروگاه‌های هسته‌ای – وزنه‌های تعادلی در جرثقیل‌ها و ماشین‌آلات -سازه‌های امنیتی و نظامی)
7-بتن پیش تنیده : در این روش میلگردها و تاندون های استفاده شده در بتن پیش از اعمال بار سرویس سازه تحت تنش قرار می گیرند.
در هنگام ساخت و اجرای بتن، این میلگردها جایگذاری شده و از دو طرف محکم نگه داشته می شوند. به محض این که بتن محکم شود، آن بخش تحت تنش فشاری قرار می گیرد.
این فرآیند ایجاد تنش اولیه در بتن باعث می شود قسمت های پایینی بتن در برابر کشش مقاومت بیشتری داشته باشند.
فرآیند پیش تنیده کردن بتن به تجهیزات سنگین و توانایی اجرایی بالایی نیاز دارد. این نوع بتن برای ساخت پل های با دهانه بلند ، سازه های تحت بارهای سنگین (پارکینگ ها) و بام های با دهانه بزرگ به کار می رود.
8- بتن پس تنیده: بتن پس‌تنیده شامل کشیدن کابل‌های فولادی بعد از سخت شدن بتن است که ترک‌خوردگی را کاهش داده و دوام را افزایش می‌دهد. کاربردها: ( پل‌ها و گذرگاه‌ها – سازه های تحت بارهای سنگین (پارکینگ ها) – دال‌ها و تیرهای با باربری بالا)
9- بتن اکسپوز : بتن نمایان که سطح بتن نمای نهایی کار می باشد. بتن اکسپوز برای اهداف زیبایی‌شناسی و معماری استفاده شده و اغلب بدون پوشش باقی می‌ماند. کاربردها ( نماهای معماری – عناصر دکوراتیو داخلی – زیرساخت‌های شهری )
10-بتن خود تراکم ( به انگلیسی Self Consolidating Concrete ) یا SCC که با نام بتن خود متراکم نیز شناخته می‌شود، : در مواردي كه به مخلوط بتن با قابليت زياد جاري شدن، خود پخش شدگي در تمام نقاط قالب، پوشش دادن آرماتور با تراكم زياد، بدون جداشدگي ذرات و بدون لرزاندن مكانيكي نياز باشد، بتن خودمتراكم شونده مورد استفاده قرار ميگيرد. کاربردها ( سازه‌های دارای قالب‌بندی پیچیده و با ارایش میلگرد زیاد و متراکم – اجزای بتن پیش‌ساخته – سطوح با کیفیت بالا)
11-بتن پلیمری: بتن هايي هستند كه براي بهبود برخي خواص آنها از تركيبات پليمري استفاده ميشود. بتن پلیمری از رزین‌های پلیمری به جای سیمان به عنوان چسباننده استفاده می‌کند که دوام، مقاومت شیمیایی و سرعت گیرش را بهبود می‌بخشد. کاربردها ( کف‌پوش‌های صنعتی – سیستم‌های زهکشی- سازه‌های مقاوم در برابر مواد شیمیایی )
12- بتن هوا دار AAC (هبلکس بتن سبک یا بتن هوادار اتوکلاوی ): از مسائل مهم ساختمان سبک سازی وزن سازه به منظور پایداری بهتر در برابر نیروی زلزله است. در ساختمان‌های اسکلت فلزی و بتونی، پارتیشن‌ها و دیوارهای داخلی فقط نقش جدا کننده فضا را برعهده دارند که اگر مصالح بکاررفته شده دراین اجزا سبک تر باشد تاثیر مستقیمی در کاهش وزن سازه دارد. آجرهای هبلکس وزن مخصوص پایینی دارند بطوریکه با قرار گرفتن در آب به ته آب فرو نرفته و برروی سطح آب قرارمی‌گیرد. بتن هوادار سبک شامل حفره‌های هوا است که با استفاده از پودر آلومینیوم در فرآیند اختلاط ایجاد می‌شود. کاربردها ( بلوک‌های ساختمانی عایق – دیوارهای مقاوم در برابر حریق – پانل‌های سازه‌ای سبک‌وزن )
13- بتنهاي پاششي (شاتكريت): بتن پاششي بتن يا ملاتي است كه به صورت پنوماتيكي (ضربه اي) به سطح پاشيده ميشود. بتنهاي پاششي را ميتوان در دو گروه بتن پاششي مخلوط خشك و بتن پاششي مخلوط تر گروه بندي نمود. در بتن هاي پاششي مخلوط خشك اكثر آب مخلوط شده از محل سرلوله اضافه ميشود درحاليكه در بتن پاششي مخلوط تر آب و ساير مصالح عمدتا قبل از ورود به بخش پاشنده مخلوط ميشوند. نسبت آب به سیمان برای این نوع بتن در حدود 0.35-0.5 است. بتن شاتکریت به صورت پاششی بر روی سطوح اعمال می‌شود و نیازی به قالب‌بندی سنتی ندارد. کاربردها ( پوشش تونل‌ها – تعمیر و تقویت سازه‌ها – استخرهای شنا)
14- بتن اليافي: بتن ساخته شده از سيمان، آب، شن، ماسه و الياف بتن اليافي ناميده ميشود. الياف در شكلها و اندازه هاي متفاوت و از جنس فولاد، پليمر، شيشه و مواد طبيعي مورد استفاده قرار ميگيرند. الياف از طريق افزايش مقاومت كششي و كنترل عرض ترك و ممانعت از توسعه آن سبب ارتقاء خواص مكانيكي بتن ميگردند. کاربردها ( روسازی‌ها و باندهای فرودگاهی – سازه‌های مقاوم در برابر زلزله – کف‌پوش‌های صنعتی)
15- بتن فوق‌العاده مقاوم (UHPC): بتن فوق‌العاده مقاوم دارای مقاومت فشاری بیش از ۱۵۰ مگاپاسکال است و به دلیل چگالی بالای ماتریس، دوام بی‌نظیری دارد. کاربردها( پل‌ها و ساختمان‌های بلندمرتبه – سازه‌های نظامی و امنیتی – کاربردهای دریایی)
با انتخاب ما به عنوان مجری ذی‌صلاح یا سازنده پروژه شما، شما به اطمینان از انجام کارهایی با بهترین کیفیت و بالاترین استانداردها دست خواهید یافت. برای همکاری بیشتر و اطلاعات بیشتر، با ما تماس بگیرید.
هر خرید، یک اثر هنری. از ایران برای جهان
