نواقص رایج نازک‌کاری در ساختمان‌سازی و راهکارهای اجرایی برای مهندسین عمران

نازک‌کاری به‌عنوان مرحله نهایی در تکمیل ساختمان، مستقیماً بر کیفیت، زیبایی، آسایش و رضایت ساکنین تأثیر می‌گذارد. اما متأسفانه، در بسیاری از پروژه‌های ساختمانی، نواقص اجرایی ساختمان در این مرحله مشاهده می‌شود که اغلب ریشه در ضعف‌های مراحل پیشین (سفت‌کاری و طراحی) دارند.

بخش اول:نواقص اجرایی ساختمان رایج در نازک‌کاری

بر اساس بررسی‌های میدانی انجام‌شده در ساختمان‌هایی با عمر بهره‌برداری 5 تا 7 سال، نواقص اجرایی ساختمان زیر در نازک‌کاری بیشتر مشاهده شده‌اند:

۱. وجود ترک در دیوارها

• علت: نشست ساختمان، استفاده از مصالح بی‌کیفیت یا خشک‌کاری زودهنگام.
• راهکار: اجرای درست تیغه‌چینی، کنترل رطوبت، استفاده از مش‌های اتصال در تقاطع‌ها.

۲. پوسته‌شدن نقاشی‌ها

• علت: وجود رطوبت در زیرکار یا استفاده از رنگ نامرغوب.
• راهکار: بررسی و رفع نم قبل از رنگ، استفاده از رنگ‌های مرغوب و با پرایمر مناسب.

۳. پله‌دار بودن کف آشپزخانه و سرویس‌ها (عدم تراز کف)

• علت: ضعف در تراز کف‌سازی و اختلاف سطح ناشی از طراحی غلط.
• راهکار: دقت در اجرای ملات زیرسازی و کنترل با تراز لیزری.

۴. رطوبت در سقف و دیوارهای مجاور سرویس‌ها

• علت: نشتی لوله‌کشی یا عایق‌بندی ضعیف.
• راهکار: استفاده از ایزوگام یا عایق رطوبتی پلیمری، تست فشار لوله‌ها پیش از اتمام کار.

۵. نفوذ صدا از دیوارها، سقف یا کف

• علت: نبود عایق صوتی، ناقص بودن گچ و خاک یا رسیدن‌نیافتن تیغه‌ها تا سقف.
• راهکار: استفاده از عایق صوتی بین دیوارهای مشترک، رعایت اتصال تیغه تا سقف سازه‌ای.

۶. لرزش سقف در دهانه‌های بزرگ (مثلاً سالن)

• علت: عدم اجرای صحیح تیرهای رابط (Tie Beam) یا ضعف طراحی سازه‌ای.
• راهکار: تقویت دهانه با تیرهای رابط، رعایت فرکانس مناسب طبق مبحث ۱۰ مقررات ملی ساختمان.

۷. نشت آب از هواکش حمام

• علت: عدم اجرای درست سقف کاذب یا نفوذ آب از پشت‌بام.
• راهکار: عایق‌بندی هواکش و استفاده از کانال‌بندی ضد‌آب و خروجی استاندارد.

۸. وزش هوا از جا قفلی درب‌های فلزی

• علت: نصب غیراصولی چارچوب یا ناترازی درب.
• راهکار: عایق‌سازی پیرامون قفل، نصب نوار درزبند و کنترل دقیق چارچوب.

۹. عدم یکنواختی ارتفاع پله‌ها

• علت: عدم رعایت ضوابط اجرایی پله یا اختلاف در ضخامت کف‌سازی.
• راهکار: طراحی و اجرای دقیق ابعاد پله‌ها، کنترل قبل از بتن‌ریزی.

۱۰. از بین رفتن رنگ پشت درب حمام و توالت

• علت: بخار و رطوبت بالا، تهویه ناکافی.
• راهکار: استفاده از رنگ ضد رطوبت، تعبیه تهویه مؤثر در سرویس‌ها.

بخش دوم: نواقص ناشی از ضعف در سفت‌کاری

۱. نصب نادرست ستون‌ها

• تأثیر بر نازک‌کاری: تیغه‌چینی ناصاف، کاشی‌کاری کج، ناگونیایی در کف‌سازی.
• راهکار: پیاده‌سازی دقیق محورهای X و Y و کنترل نقشه‌برداری.

۲. عدم انطباق نقشه‌های معماری، سازه و تاسیسات

• تأثیر: تداخل تیرها با لوله‌کشی، سرویس در محل نامناسب، اختلاف سطح.
• راهکار: بررسی تطابق نقشه‌ها قبل از اجرا و جلسات هماهنگی بین مهندسین.

۳. یکنواخت‌نبودن ضخامت سقف‌ها

• تأثیر: بار مرده اضافی، افزایش پرت مصالح، اختلاف در پله‌ها.
• راهکار: کنترل تراز سقف قبل و بعد از بتن‌ریزی.

۴. لرزش سقف در دهانه‌های بزرگ

• تأثیر: ناامنی و نارضایتی ساکنین.
• راهکار: اجرای Tie Beam و رعایت الزامات آیین‌نامه‌ای برای فرکانس طبیعی.

راهکارهای کلی برای بهبود کیفیت نازک‌کاری

1. تثبیت محورهای اصلی ساختمان در تمام مراحل.
2. کنترل گونیا و شاقول دیوارها در تمام طبقات.
3. استفاده از ابزار دقیق تراز، شاقول و گونیای چوبی استاندارد.
4. دقت در طراحی و جانمایی نقشه‌ها.
5. آموزش مستمر برای عوامل اجرایی جهت ارتقاء دقت و آگاهی.

نواقص اجرایی ساختمان

نواقص اجرایی ساختمان در نازک‌کاری، علاوه بر ایجاد نارضایتی برای ساکنان، نشان‌دهنده ضعف در مدیریت اجرایی و کیفیت پروژه است. پیشگیری از این نواقص، نیازمند هماهنگی میان بخش‌های مختلف طراحی، سفت‌کاری و نازک‌کاری، و اجرای اصولی با رعایت استانداردها است. رعایت دقیق نکات اجرایی می‌تواند کیفیت ساخت‌وساز را به شکل محسوسی افزایش داده و عمر مفید بنا را ارتقاء دهد.

گروه مهندسی بکتاش بانی در کرج، پیشرو در ارائه اکسسوری‌های معماری مدرن و لوازم دکوری، با خدمات طراحی، نظارت و اجرای پروژه‌های مهندسی عمران فعالیت می‌کند. این گروه با ترکیب طرح‌های سنتی و رنگ‌های زنده، محصولاتی هنری ارائه می‌دهد که از تولیدکنندگان داخلی حمایت می‌کند.