سبک معماری فولدینگ

سبک معماری فولدینگ

سبک معماری فولدینگ در اواخر قرن بیستم شکل گرفت و ریشه در دیکانستراکتیویسم دارد. این سبک از مفاهیم فلسفی مانند نظریات “تا شدن” ژیل دلوز در کتاب Fold: Leibniz and the Baroque تأثیر گرفته است. معماری فولدینگ به خلق فرم‌های پویا و سیالی می‌پردازد که مرز بین سطوح، سازه‌ها و حجم‌ها را محو می‌کند. این سبک به دنبال ادغام محیط ساختمان با طراحی است و سطوح پیوسته‌ای را ارائه می‌دهد که به صورت روان جریان دارند و حس حرکت و تغییر را ایجاد می‌کنند.

بر خلاف معماری سنتی که بر فرم‌های سخت و تفکیک‌پذیری بین اجزا تأکید دارد، معماری فولدینگ بر هندسه‌های ارگانیک و غیرخطی تمرکز دارد که پیوستگی و ارتباط را نشان می‌دهند. این طراحی‌ها اغلب دارای سطوح پیچیده و تا شده‌ای هستند که فضاهای چندبعدی و پیچیده‌ای را ایجاد می‌کنند و به فرم‌های طبیعی مانند مناظر، امواج و ساختارهای ارگانیک شباهت دارند.

عناصر نماینده سبک معماری فولدینگ

1. فرم‌های سیال و پویا: ویژگی اصلی معماری فولدینگ، خلق فرم‌های سیال و روانی است که هندسه‌های سنتی و سخت را به چالش می‌کشد. ساختمان‌های طراحی شده در این سبک به گونه‌ای به نظر می‌رسند که انگار تا، پیچیده یا تغییر شکل داده‌اند و فرم‌های ارگانیک و پویا ایجاد کرده‌اند.
2. سطوح پیوسته: معماری فولدینگ بر پیوستگی تأکید دارد و اغلب سطوحی را به وجود می‌آورد که بدون انقطاع از یک بخش ساختمان به بخش دیگر جریان دارند. این عدم وجود تقسیمات واضح بین دیوارها، سقف‌ها و کف‌ها، زیبایی‌شناسی یکپارچه و مجسمه‌واری را ایجاد می‌کند.
3. ادغام با محیط: سبک فولدینگ به طور معمول به دنبال هماهنگی با محیط اطراف است. فرم‌های سیال و روان به ساختمان اجازه می‌دهند که با مناظر طبیعی ترکیب شود و حس گسترش طبیعی و نه یک ساختار تحمیلی را ایجاد کند.
4. هندسه‌های پیچیده: معماری فولدینگ از تکنیک‌های پیشرفته طراحی محاسباتی برای خلق هندسه‌های پیچیده بهره می‌برد. این فرم‌های پیچیده غالباً به کمک ابزارهای دیجیتال که قادر به شبیه‌سازی و دستکاری سطوح هستند، ایجاد می‌شوند.
5. استفاده از مصالح پیشرفته: تحقق طراحی‌های فولدینگ نیازمند مصالح نوآورانه‌ای است که قابلیت خم شدن، پیچیدن و تا شدن را دارند و در عین حال استحکام سازه‌ای خود را حفظ می‌کنند. این مصالح ممکن است شامل بتن‌های پیشرفته، فلزات انعطاف‌پذیر و مواد کامپوزیت باشند.
6. فضاهای تعاملی: سبک فولدینگ معمولاً با خلق فضاهایی که هم از نظر بصری و هم فضایی جذاب هستند، همراه است. طراحی داخلی این سبک می‌تواند شامل طرح‌های باز و روان باشد که مرزهای بین اتاق‌ها را محو می‌کند و تعامل پویاتری را بین فضاهای مختلف ایجاد می‌کند.

ساختمان‌های معروف در سبک معماری فولدینگ

چندین ساختمان شاخص وجود دارند که اصول معماری فولدینگ را به خوبی نمایش می‌دهند و به‌عنوان نمادهای این سبک شناخته می‌شوند:

1. هتل یاس (2009)، ابوظبی، امارات متحده عربی: طراحی شده توسط Asymptote Architecture، این هتل نمونه‌ای برجسته از معماری فولدینگ است. نمای منحنی و سیال این هتل که با شبکه‌ای از نورهای LED پوشیده شده، تجربه‌ای بصری پویا ایجاد می‌کند و به طور یکپارچه با پیست مسابقات فرمول 1 مجاور ترکیب می‌شود.
2. پلازای طراحی دونگدامون (2014)، سئول، کره جنوبی: طراحی شده توسط زاها حدید، این ساختمان نمایانگر سیالیت و سطوح پیوسته است که از ویژگی‌های سبک فولدینگ به‌شمار می‌آیند. فرم‌های خمیده و روان این پلازا ارتباط یکپارچه‌ای بین فضاهای مختلف ایجاد می‌کند و مرزهای بین داخل و خارج را محو می‌کند.
3. اپرای گوانگژو (2010)، گوانگژو، چین: یکی دیگر از شاهکارهای زاها حدید، این اپرا نمونه‌ای از سبک فولدینگ با ساختاری ارگانیک و کریستالی است. طراحی این ساختمان مناظر طبیعی از جمله رودخانه‌ها و کوه‌ها را تقلید می‌کند و فضایی پیوسته و به هم‌پیوسته ایجاد می‌کند.
4. پلیتا فیلامنت (2016)، لندن، انگلستان: طراحی شده توسط آخیم منگز، این سازه موقت نماینده سبک فولدینگ است که از طریق استفاده نوآورانه از مواد فیبری و تکنیک‌های طراحی پارامتریک، سایبانی شبکه‌مانند و تا شده ایجاد می‌کند.

معماران برجسته سبک فولدینگ

چندین معمار پیشرو در توسعه و کاربرد معماری فولدینگ نقش داشته‌اند. آثار آن‌ها مرزهای طراحی معماری سنتی را گسترش داده و به تکامل این سبک کمک کرده‌اند:

1. زاها حدید: زاها حدید یکی از تأثیرگذارترین معماران در سبک فولدینگ به‌شمار می‌آید. آثار او، از جمله پلازای طراحی دونگدامون و اپرای گوانگژو، نمایانگر سطوح سیال و پیوسته‌ای هستند که این سبک را تعریف می‌کنند. استفاده او از فرم‌های ارگانیک و روان تأثیر بزرگی بر معماری معاصر داشته است.
2. پیتر آیزنمن: به عنوان یک چهره کلیدی در دیکانستراکتیویسم، آیزنمن نیز در توسعه سبک فولدینگ تأثیرگذار بوده است. اکتشافات او در هندسه‌های غیرخطی و پیچیدگی فضایی بر نحوه برخورد معماران با فرم‌های سیال و غیرسنتی تأثیر گذاشته است.
3. گرگ لین: گرگ لین که به خاطر کارهای پیشگامانه‌اش در معماری دیجیتال شناخته می‌شود، نقش مهمی در پیشبرد سبک فولدینگ ایفا کرده است. استفاده او از ابزارهای محاسباتی پیشرفته برای طراحی هندسه‌های سیال و پیچیده در توسعه این سبک محوری بوده است.
4. هانی رشید و لیز آن کوتور (معماری Asymptote): بنیان‌گذاران Asymptote Architecture در خط مقدم تلفیق فرم‌های سیال و تا شده در پروژه‌های خود بوده‌اند. هتل یاس در ابوظبی یکی از معروف‌ترین آثار آن‌ها است که توانایی آن‌ها در ترکیب هندسه‌های پیچیده با فناوری پیشرفته را برجسته می‌کند.
5. آخیم منگز: یک پیشگام در ادغام زیست‌شناسی و فناوری در معماری، آثار منگز در پارامتریک و فولدینگ پیشرو است. طراحی‌های نوآورانه او مانند پلیتا فیلامنت، مرزهای استفاده از مواد و فرم‌های سازه‌ای را گسترش داده است.

نتیجه‌گیری

سبک معماری فولدینگ نمایانگر یک تغییر اساسی از فرم‌های سنتی و سخت است و به سیالیت، پیچیدگی و پیوستگی اهمیت می‌دهد. با محو کردن مرز بین سطوح، حجم‌ها و فضاها، معماری فولدینگ محیط‌های پویا و جذابی را ایجاد می‌کند که به بافت طبیعی و شهری پاسخ می‌دهند. معمارانی مانند زاها حدید، گرگ لین و پیتر آیزنمن در توسعه این سبک نقش کلیدی داشته‌اند و همچنان به تکامل معماری معاصر کمک می‌کنند. سبک فولدینگ، با پیشرفت‌های مداوم در طراحی دیجیتال و فناوری‌های مواد، به عنوان یک رویکرد نوآورانه و مهم در طراحی معماری به رشد خود ادامه می‌دهد.