انواع پیهای ساختمان
الف – پیهای سطحی
پیهای سطحی به پیهایی گفته میشود که در عمق کم و نزدیک سطح زمین ساخته میشوند. عمق این پیها کمتر از سه برابر عرض پی است (D/B ≤ 3). این پیها شامل انواع مختلفی هستند:
- پی منفرد: پی منفرد بار یک ستون را به زمین منتقل میکند. این نوع پی برای ساختمانهای کوچک و کمارتفاع مناسب است.
- پی نواری: پی نواری به صورت یک نوار پیوسته در زیر ستونهای یک محور قرار میگیرد. این نوع پی معمولاً برای ساختمانهایی با بارهای نسبتاً کم تا متوسط مناسب است.
- پی شبکهای: شامل چندین ردیف متعامد از پیهای نواری است که بار چندین ستون و دیوار را تحمل میکنند. این نوع پی برای ساختمانهایی با پلانهای گسترده و پیچیده مناسب است.
- پی گسترده: زمانی که بارهای وارده بر پی بسیار زیاد باشد یا مقاومت خاک زیرین کم باشد، عرض نوارهای پی افزایش یافته و با رسیدن و تداخل آنها به یکدیگر، تبدیل به پی گسترده میشود. این نوع پی برای ساختمانهای بلند و سنگین یا ساختمانهایی که بر روی خاکهای ضعیف بنا میشوند، مناسب است.
- پی باسکولی: پی باسکولی برای تحمل بارهای غیرمتقارن یا بارهای شدید طراحی میشود و میتواند به صورت سنگی، بتنی یا بتن آرمه باشد.
ب- پیهای عمیق
پیهای عمیق به پیهایی گفته میشود که نسبت عمق قرارگیری به کوچکترین بعد افقی آنها از 10 تجاوز نکند (D/B ≥ 10). این پیها شامل انواع مختلفی هستند:
- شمعها: شمعها به صورت عمودی در زمین فرو میروند و بار سازه را به لایههای عمیقتر زمین منتقل میکنند.
- دیوارکها: دیوارکها به عنوان پیهای عمیق برای ایجاد پایداری بیشتر در ساختمانها استفاده میشوند.
- دیوارهای جداکننده (کیسون): کیسونها به صورت سازههای بزرگ و توخالی در زمین قرار میگیرند و بار سازه را به زمین منتقل میکنند. این نوع پیها معمولاً در ساختمانهای بلند و سازههای سنگین استفاده میشوند.
پیهای عمیق معمولاً به وسیله یک سازه میانی که کلاهک یا سرشمع نامیده میشود، بارهای سازه را به زمین منتقل میکنند.
پ- پیهای نیمه عمیق
پیهای نیمه عمیق در حد فاصل بین پیهای سطحی و پیهای عمیق قرار دارند. این پیها معمولاً برای سازههایی که نیاز به پایداری بیشتری نسبت به پیهای سطحی دارند، اما شرایط زمین اجازه استفاده از پیهای عمیق را نمیدهد، استفاده میشوند.
- پیهای صندوقهای: پیهای صندوقهای معمولاً در این گروه قرار دارند و میتوانند در جهت اطمینان مانند پیهای سطحی طراحی شوند. این نوع پیها برای شرایطی که نیاز به پایداری متوسطی دارند، مناسب هستند.
نتیجهگیری انواع پیهای ساختمان
انتخاب نوع پی مناسب برای هر ساختمان بستگی به نوع سازه، بارهای وارده و شرایط زمین دارد. شناخت دقیق انواع پیها و کاربردهای هر کدام میتواند به مهندسان عمران در طراحی و اجرای صحیح و بهینه پیها کمک کند و ایمنی و پایداری سازهها را تضمین نماید.